ترایاک چیست؟و کاربرد ترایاک در برد الکترونیکی چیست؟
با پیشرفت علم و تکنولوژی دستگاه های برقی نیز پیشرفت کردند و کارآمدتر و با کیفیت تر شده اند.این پیشرفت شامل قرار گرفتن بردهای الکترونیکی بر روی این دستگاه ها و کارایی بهتر و همچنین حجم کمتر و سبکتر شدن دستگاه های برقی شدند به همین علت بردهای الکترونیکی تبدیل به ضروری ترین قطعات دستگاه های الکترونیکی شدند.ترایاک یکی از همین قطعاتی است که روی برد الکترونیکی قرار می گیرد و ما در این مقاله کاربرد ترایاک در برد الکترونیکی را برای شما شرح خواهیم داد پس تا انتهای این مقاله را مطالعه بفرمایید.
ترایاک چیست؟
ترایاک یکی از قطعاتی است که روی برد الکترونیکی قرار می گیرد.ترایاک ها یک مبدل AC و قطعات 3 ترمیناله و نیمه هادی هستند که عبور جریان را کنترل می کنند.ترایاک ها به صورت موازی و معکوس به یکدیگر وصل می شوند و روی یک گیت قرار می گیرند به طوریکه آند یک دستگاه به کاتد دستگاه دیگر وصل می شود و به این ترتیب می تواند بین هر دو نیمه مثبت و منفی جریان متناوب AC سوئیچ کند و جریان برق را به شکل دو سو عبور دهد.این قطعات با حداکثر قدرت 16 کیلو وات ساخته و در بازارها موجود هستند.برای خرید این قطعات می توانید به شرکت آرا افزار که ر زمینه تولید قطعات الکترونیکی و طراحی برد الکترونیکی فعالیت دارد مراجعه بفرمایید.
کاربردهای ترایاک در برد الکترونیکی چیست؟
ترایاک ها مانند دایاک ها با یک گیت اضافه برای کنترل عملکرد دستگاه ها طراحی و تولید می شوند.ترایاک ها برخلاف تریستورها که فقط جریان را از یک سو عبور می دهند و فقط از قسمت مثبت جریان برق استفاده می کنند و برای دستگاه هایی که از جریان مستقیم DC استفاده می کنند مناسب است،جریان را از دو سو عبور می دهند و همین مسئله این قطعه را به یک قطعه مناسب برای مدارهایی که می خواهند از جریان های AC استفاده کنند تبدیل کرده است.اگر به نماد الکترونیکی این قطعه نگاهی کنیم متوجه این مسئله خواهیم شد زیرا از دو تریستور موازی و پشت به پشت تشکیل شده است و همین نمایان گر سوئیچ این قطعه در نیمه مثبت و منفی جریان AC است.ترایاک ها از جنس سیلیکون ساخته می شوند.
ترایاک ها برای مدارهایی که توان کم و یا متوسط دارند مناسب هستند و برای دستگاه های الکترونیکی که توان بالایی دارند عملا ناکارآمد است زیرا باعث به وجود آمدن اختلالات الکترومغناطیسی می شود.به همین علت بیشتر در دیمرهای نوری و یا رگولاتورهای سرعت پنکه های سقفی که توان پایین دارند و امکان ایجاد تداخل الکترومغناطیسی کمتری هم دارند مورد استفاده قرار می گیرند و برای دستگاه هایی با توان بالا از دو تریستور استفاده شود زیرا امکان اختلال الکترومغناطیسی کمتر است.
کجا از ترایاک استفاده می شود؟
- از ترایاک ها در دیمرهای نوری و لامپ های منازل برای کنترل کردن شدت و میزان نور استفاده می شود.
- از این قطعه الکترونیکی برای کنترل کردن فن ها و یا سیستم هایی که موتور کوچک دارد استفاده می شود و به وسیله این قطعه می توان میزان ولتاژ AC را کنترل و تغییر داد و سرعت موتور نیز به همان اندازه کم و یا زیاد شدن ولتاژ تغییر می کند.
نحوه عملکرد ترایاک در برد الکترونیکی
ترایاک ها از 4 لایه نیمه هادی تشکیل شده اند و فقط وقتی در حالت OFF قرار بگیرند جریان را از خود عبور نمی دهند و به شکل مدار باز عمل می کنند در غیر این صورت جریان را از هر دو سوی مثبت و منفی هدایت می کنند.ترایاک ها از 4 لایه نیمه هادی مثبت PNPN و 4 لایه نیمه هادی منفی NPNP تشکیل شده اند و در 4 حالت زیر جریان را از خود عبور می دهد.
- حالت اول:زمانی که جریان پایه mt2 مثبت است و جریان گیت نیز مثبت باشد.
- حالت دوم :زمانی که جریان پایه mt2 مثبت است و جریان گیت نیز منفی باشد.
- حالت سوم:زمانی که جریان پایه mt2 منفی است و جریان گیت نیز مثبت باشد.
- حالت چهارم:زمانی که جریان پایه mt2 منفی است و جریان گیت نیز منفی باشد.
با اعمال ولتاژ به گیت ترایاک ها بدون در نظر گرفتن مثبت و یا منفی بودن ولتاژ ورودی ترایاک ها شروع به کار می کنند و جریان را از خود عبور می دهند اما در حالت دوم و چهارم حساسیت کمتری دارند و برای روشن شدن نیاز به تحریک پذیری بیشتر دارد و حالت اول و سوم بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
