بردهای مدار چاپی (PCB) در ساخت بسیاری از محصولات الکترونیکی نقش کلیدی دارند. این بردها در رنگ‌های مختلفی دیده می‌شوند که در واقع به دلیل استفاده از جوهر مقاوم در برابر لحیم‌کاری به این رنگ‌ها درمی‌آیند. برای مثال در بازار رنگ‌هایی مانند سبز، سیاه، قرمز، آبی و سفید بیشتر به چشم می‌خورد. ممکن است برای بسیاری این سؤال پیش بیاید که چرا PCBها رنگ‌های متنوعی دارند و آیا این رنگ‌ها از نظر کیفیت تفاوتی ایجاد می‌کنند؟ در ادامه به این موضوع می‌پردازیم.
تفاوت بین رنگ‌های PCB عمدتاً به ویژگی‌های بصری، کاربردی و کارایی‌های فنی آنها برمی‌گردد. هر رنگ PCB مزایا و معایب خاص خود را دارد که بر اساس نیازهای محصول و تولید انتخاب می‌شود. در ادامه تفاوت‌های مهم بین رنگ‌های مختلف PCB را بررسی می‌کنیم.
PCB سبز رایج‌ترین و پرکاربردترین رنگ در تولید بردهای مدار چاپی است و از لحاظ اقتصادی نیز مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه محسوب می‌شود. این رنگ برای بازرسی نوری خودکار (AOI) بسیار مناسب است؛ زیرا کنتراست خوبی بین مسیرهای مدار و زمینه سبز ایجاد می‌کند و نقص‌ها را به خوبی نمایان می‌کند. رنگ سبز باعث می‌شود که بازرسی چشمی به راحتی انجام شود و چشم‌ها کمتر خسته شوند؛ چرا که این رنگ ملایم‌تر است. جوهر سبز در برابر لحیم‌کاری مقاومت بالایی دارد و از نظر محیط زیستی نیز سالم‌تر است؛ زیرا در هنگام حرارت دیدن گازهای سمی تولید نمی‌کند.
PCB سیاه معمولاً برای محصولات لوکس و رده‌بالا استفاده می‌شود؛ زیرا ظاهری شیک و حرفه‌ای به محصولات الکترونیکی می‌دهد. این رنگ به ویژه برای محصولاتی که طراحی و ظاهر از اهمیت بالایی برخوردارند کاربرد دارد. PCB سیاه به دلیل جلوه‌ای که به دستگاه می‌بخشد اغلب در تجهیزات الکترونیکی گران‌قیمت استفاده می‌شود.
با این حال، به دلیل کنتراست پایین کار با آن برای تشخیص قطعات و مسیرها دشوارتر است و در دماهای بالا ممکن است دچار تغییر رنگ شود. به دلیل ترکیب مواد مورد استفاده احتمال خطرات رسانایی و اتصال کوتاه در PCB سیاه بیشتر بوده؛ بنابراین نیازمند تولید دقیق و باکیفیتی است.
PCB قرمز به دلیل کنتراست بالای آن با مسیرهای مدار و قطعات انتخاب مناسبی برای کاربردهایی است که وضوح و تشخیص دقیق اهمیت دارد. این رنگ به خوبی تفاوت میان مناطق خالی و مسیرهای الکتریکی را مشخص می‌کند و به بهبود فرآیند عیب‌یابی و تشخیص کمک می‌کند. متن‌های چاپی و علائم روی این نوع برد به دلیل پس‌زمینه قرمز بسیار واضح و خوانا هستند که باعث افزایش کارایی و دقت در بازرسی‌ها می‌شود. ظاهر جذاب و تمیز PCB قرمز نیز در برخی از محصولات الکترونیکی جلوه خوبی دارد.
در برد پی‌سی بی از رنگ‌های مختلف استفاده می‌شود و این موضوع اصلاً اتفاقی نیست. در زیر دلایل متنوع بودن رنگ در برد PCB را توضیح می‌دهیم.
یکی از اصلی‌ترین دلایل استفاده از رنگ‌های متنوع در بردهای PCB امکان تشخیص آسان‌تر و تفکیک بردهای مختلف بر اساس کاربرد یا عملکرد آنهاست. در برخی صنایع استفاده از رنگ‌های خاص برای محصولات یا قطعات خاص به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا بردهای مختلف را سریع‌تر شناسایی کرده و از اشتباهات احتمالی در مونتاژ و استفاده جلوگیری کنند. به عنوان مثال در خطوط تولید رنگ‌های مختلف می‌توانند نشان‌دهنده کاربردهای متفاوت یا مراحل مختلف تولید باشند.
رنگ‌های متفاوت می‌توانند تأثیر زیادی بر دقت و کارایی فرآیندهای بازرسی داشته باشند. رنگ‌هایی مانند سبز و قرمز به دلیل کنتراست بالا برای بازرسی نوری خودکار (AOI) یا بازرسی چشمی دستی بسیار مناسب هستند. رنگ‌های دیگر ممکن است با ویژگی‌های خاصی برای دستگاه‌های بازرسی همخوانی بهتری داشته باشند و به تشخیص سریع‌تر نقص‌ها کمک کنند. این عامل باعث می‌شود که تولیدکنندگان در مواردی خاص رنگ‌های مختلف را برای PCB انتخاب کنند تا بازرسی‌ها با دقت بالاتری انجام شوند.
در برخی محصولات زیبایی و ظاهر محصول اهمیت زیادی دارد. شرکت‌ها ممکن است برای تمایز محصولات خود در بازار و ایجاد جلوه بصری بهتر از رنگ‌های مختلف PCB استفاده کنند. به عنوان مثال در محصولات الکترونیکی لوکس یا گجت‌های رده‌بالا استفاده از رنگ سیاه یا قرمز می‌تواند به برد ظاهر شیک‌تری بدهد. این رنگ‌ها می‌توانند در برندینگ و متمایز کردن محصول از رقبا نیز نقش مؤثری ایفا کنند.
برخی رنگ‌ها در PCB ها می‌توانند ویژگی‌های خاصی در برابر حرارت، نور و عملکرد الکتریکی داشته باشند. به عنوان مثال PCB سفید به دلیل بازتاب بهتر نور و کاهش جذب گرما در صنایع نورپردازی مانند LED ها استفاده می‌شود. رنگ‌های مختلف ممکن است دارای مقاومت حرارتی یا الکتریکی متفاوتی باشند که برای کاربردهای خاص مفید است. این تفاوت‌ها در ویژگی‌های فنی می‌تواند به دلیل استفاده از جوهرها و مواد مختلف در فرآیند ساخت باشد.
هزینه و دسترسی به مواد اولیه جوهر یکی دیگر از دلایل تنوع رنگ‌ها در PCB است. برخی از رنگ‌ها مانند سبز به دلیل تولید انبوه و فراوانی مواد اولیه، هزینه کمتری دارند و بنابراین بیشتر در تولیدات عمومی استفاده می‌شوند.
رنگ‌های دیگر مانند سیاه یا سفید ممکن است گران‌تر باشند یا نیاز به فرآیندهای خاص‌تری در تولید داشته باشند؛ به همین دلیل در کاربردهای خاص‌تر یا محصولاتی با ارزش بالاتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در بخش‌های قبل توضیح دادیم که در بردهای PCB و تولید مدار چاپی pbc رنگ سبز بیشتر به کار رفته است. دلایل رایج‌تر بودن این رنگ عبارت‌اند از:
سخن پایانی
تفاوت رنگ‌های PCB بیشتر به نیازهای فنی، کاربردی و زیبایی‌شناختی هر محصول برمی‌گردد. هر رنگ دارای ویژگی‌های خاصی مانند هزینه، قابلیت بازرسی، پایداری حرارتی و زیبایی ظاهری است که بر اساس کاربرد و نوع محصول انتخاب می‌شود. انتخاب رنگ مناسب PCB نه تنها به بهبود عملکرد و کیفیت محصول کمک می‌کند؛ بلکه در بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و کاهش هزینه‌ها نیز نقش دارد.
کیلومتر 26 اتوبان تهران کرج، اولین خروجی پس از گرمدره، بعد از انستیتو پاستور ایران، پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، ساختمان 302 ، آرا الکترونیک افزار
